Dyskusyjny Klub Filmowy Zbyszek oraz Stowarzyszenie Kin Studyjnych zapraszają na kolejny pokaz z cyklu pt. Krótka historia polskiego kina – “Aria dla atlety” w reżyserii Filipa Bajona. Naszym gościem będzie Tomasz Kolankiewicz, historyk kina i kurator cyklu.

Aria dla atlety” to spektakularny debiut Filipa Bajona, który zachwyca nieposkromioną wyobraźnią, plastycznością wizji i odmiennością od tego, co proponowało polskie kino w okresie moralnego niepokoju. 

Aria dla atlety

Schyłek XIX wieku. Młody chłopak z biednej galicyjskiej wsi Władysław Góralewicz stawia pierwsze kroki w prowincjonalnym cyrku. Przechodzi ciężką szkołę życia, ucząc się nie zawsze czystych zapaśniczych obyczajów. Jego nieprzejednanymi wrogami stają się bracia Abs, których szuka po całej Europie, zdobywając na arenach coraz większą sławę i zapaśnicze trofea – różnej wielkości posążki Atlasa dźwigającego kulę ziemską. Jest wielkim miłośnikiem opery i talentu tenora Messaliniego, z którym występuje w operze w noc sylwestrową 1900 roku…

W wysmakowanej plastycznie wizji Europy przełomu wieków, jaką jest pastiszowa kreacja filmowa Bajona, zapaśnik staje się wrażliwym medium czasów kulturowego przełomu: świat podbity przez operę ustępuje miejsca erze wynalazków – kinematografowi, samochodowi, radiu, przez które właśnie będzie transmitowana kolejna walka Góralewicza.

Choć temat filmu dawał liczne preteksty do ukłonów w stronę tzw. masowego widza, Filip Bajon nie skupił się bynajmniej na akcentowaniu dramatyzmu kolejnych walk czy efektownych zbliżeniach umięśnionych męskich ciał. Zrealizował film o niecodziennej urodzie plastycznej, w poszczególnych scenach nawiązujący m.in. do płócien Toulouse-Lautreca, grafik Beardsleya i litografii Feliciena Ropsa. Wizualny i kolorystyczny rozmach “Arii…” skłaniał krytyków także do porównań z filmami Federico Felliniego i Kena Russella.

“Aria dla atlety” jest esejem poświęconym kulturze i epitafium dla niezwykłego człowieka, zapaśnika o otwartej, szlachetnej duszy, która u progu XX wieku staje się anachronizmem.

Jan Słodowski, Leksykon polskich filmów fabularnych

Tomasz Kolankiewicz

Filmoznawca, historyk filmu, kurator filmowy.

Wykładowca akademicki Łódzkiej Szkoły Filmowej, Warszawskiej Szkoły Filmowej oraz ASP w Szczecinie.

W latach 2008-2017 redaktor programowy w redakcji filmowej TVP Kultura. Dyrektor artystyczny Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni w latach 2020-2022.

Krótka historia polskiego kina

Polska kinematografia jest jedną z najciekawszych spośród wielkich narodowych kinematografii drugiej połowy XX. wieku. Historia naszej kinematografii to historia polskich reżyserów i reżyserek. W przeglądzie “Krótka historia polskiego kina“ skupiliśmy się na prezentacji wybranych tytułów największych twórców i twórczyń głównego nurtu.

Jak zmieniała się wrażliwość filmowców? Czy czerpali oni z europejskiego i światowego kina czy tworzyli nową jakość? Jak wpływały na nich zmiany społeczne i geopolityczne? W końcu: jak polskie kino rezonowało za granicami naszego kraju? Przegląd jest unikatową możliwością przypomnienia najważniejszych, poddanych cyfrowej rekonstrukcji, dzieł powstałych nad Wisłą na dużych, kinowych ekranach i poprzez nie zajrzenia pod podszewkę zmian, jakie zachodziły w ciągu kolejnych dekad PRL-u.

Cykl 10 filmów ze wstępami w formie wykładu wideo prezentuje sylwetkę twórcy/twórczyni, wprowadza w tematykę dzieła, przybliża realia polityczno-społeczne jego powstania. Każdy wstęp zawiera też analizę formalną dzieła z naciskiem na scenariusz, sztukę operatorską, grę aktorską, montaż, scenografię i kostiumy. Wskazuje też aktualny wymiar dzieła i proponuje możliwe tropy interpretacyjne. Prologi zrealizowane są w sposób przystępny, bardziej popularyzatorski niż akademicki, osadzając poszczególne filmy w szerokim, kulturoznawczym kontekście.

Lista kolejnych tytułów:

• Gorączka, reż. Agnieszka Holland | październik
• Przypadek, reż. Krzysztof Kieślowski | listopad